انواع تجهیزات و سیستمهای تهویه مطبوع چیست؟
سیستمهای تهویه مطبوع (HVAC)[1] سیستمهایی مکانیکی مربوط به ساختمان بوده که وظیفهی آنها تامین آسایش حرارتی برای ساکنین داخل ساختمان میباشد. سیستم تهویه مطبوع ابتدایی شامل تجهیزات گرمایشی، تهویه مطبوع، سرمایش و یا هوادهی است. دستهبندی این سیستمها بر اساس تعداد ناحیه مشخص شده، موقعیت و توزیع، شامل سیستم مرکزی و سیستم مستقل میشود. بهطور کلی، سیستمهای تهویه مطبوع مرکزی به صورت یک تجهیز مرکزی، در محلی دور از ساختمان قرار گرفته و هوای مطبوع را توسط سیستم کانالکشی شده به داخل ساختمان هدایت میکنند؛ و شامل سیستمهای تمام هوا، آب-هوا و تمام آب میباشند. سیستمهای تهویه مطبوع مستقل میتوانند درون یک ناحیه مطبوع یا مجاور آن و بدون نیاز به شبکه کانالها قرار بگیرند. این سیستمها شامل سیستم گرمایش محلی[2]، تهویه مطبوع محلی[3]، هوادهی محلی[4] و سیستم اسپیلت[5] میشود.
همانطور که گفته شد، سیستمهای تهویه مطبوع برای دستیابی به نیازمندیهای محیط زیستی برای آسایش ساکنین میباشد؛ که بیشتر در ساختمانهای صنعتی، تجاری، مسکونی و موسسات استفاده میگردد. ماموریت اصلی این واحدها تامین آسایش حرارتی برای ساکنین، با تنظیم و تغییر شرایط هوای خارجی به شرایط دلخواه درون ساختمان میباشد. بسته به شرایط هوایی خارجی، هوای بیرونی که به داخل ساختمان کشیده شده، قبل از توزیع به درون اتاقها سرد یا گرم شده، بعد از آن به بیرون از ساختمان ارسال شده یا مجددا درون سیستم مورد استفاده قرار میگیرد. انتخاب نوع سیستم HVAC در یک ساختمان، به شرایط آب و هوایی، سن ساختمان، ترجیحات مالکان ساختمان و طراح پروژه، بودجه مربوط به پروژه و طراحی معماری ساختمان بستگی دارد.
سیستمهای HVAC میتوانند بر اساس فرایندهای مورد نیاز و فرایند توزیع هوا، طبقه بندی شوند. فرایندهای اصلی مورد نیاز سرمایش، گرمایش و تهویه هوا است و دیگر فرایندها مانند رطوبت دهی و رطوبت زدایی نیز میتوانند اضافه شوند.
انتخاب سیستم HVAC محدودیتهایی دارد که باید اندازهگیری شده و مورد توجه قرار گیرد. این محدودیتها شامل ظرفیتهای موجود بر اساس استانداردها، ویژگیهای ساختمان، فضای موجود، بودجه برای ساخت و بار سرمایشی-گرمایشی ساختمان میباشد.
اجزای سیستم HVAC
تجهیزات و اجزای اصلی سیستم تهویه مطبوع شامل موارد زیر است:
- پلنیوم باکس[6] هوای مخلوط و کنترل هوای خارجی
- فیلتر هوا
- فن تامین کننده هوا
- فن هوای خروجی و همچنین خروجی هوا
- مکش هوای خروجی
- کانالها
- دستگاههای خروجی
- سیستم هوای بازگشتی
- کویلهای سرمایش و گرمایش
- واحد ذخیرهسازی گرمایش و سرمایش
- برج خنک کننده
- بویلر
- چیلر آب
- تجهیزات رطوبت دهی و رطوبت زدایی
طبقه بندی سیستمهای HVAC
طبقهبندی اصلی سیستمهای HVAC به صورت سیستم مرکزی و سیستم مستقل میباشد. انواع یک سیستم به قرارگیری محل تجهیزات ابتدایی آن بستگی دارد. بنابراین، سیستم توزیع آب و هوا باید بر اساس طبقه بندی سیستم و محل قرارگیری تجهیزات ابتدایی آن طراحی شود.
سیستم تهویه مرکزی
یک سیستم مرکزی تهویه مطبوع ممکن است تهویه هوای یک یا چند منطقه حرارتی را انجام می دهد، و تجهیزات اصلی در خارج از منطقه مورد نظر برای انجام تهویه، و در مکانی مناسب مانند محوطه داخلی، روی سقف و یا در مجاورت ساختمان قرار گیرد. سیستمهای مرکزی باید منطقهها را متناسب با شرایط استاندارد خود معادلسازی کنند. این سیستمها دارای نقاط کنترلی متعددی مانند ترموستات، برای هر ناحیه هستند. در شکل زیر انواع اصلی سیستمهای مرکزی را مشاهده میکنید:
[1] Heating, Ventilation and Air Conditioning
[2] Local heating
[3] Local air-conditioning
[4] Local ventilation
[5] Split system
[6] Plenum


تصویر اجزای هواساز مرکزی
شسیستم تهویه مستقل
برخی از ساختمانها میتوانند چندین ناحیه داشته باشند یا اینکه دارای یک منطقه بزرگ و واحد باشند که نیاز به سیستمهای HVAC مرکزی برای تامین نیازهای حرارتی دارد. با این حال، ممکن است ساختمان های دیگر دارای یک منطقه واحد باشند که نیاز به تجهیزاتی دارد که در داخل خود منطقه قرار گیرد، مانند خانه های کوچک و آپارتمانهای مسکونی. این نوع سیستم به عنوان سیستمهای HVAC محلی در نظر گرفته میشود؛ از آنجایی که هر کدام از تجهیزات، بدون عبور از مرزهای دیگر عمل تهویه مطبوع را انجام میدهد. بنابراین، هواساز یک منطقهای تنها به یک نقطه کنترل که به یک ترموستات متصل است، برای فعال کردن سیستم HVAC محلی نیاز دارد. برخی از ساختمانها دارای چندین سیستم HVAC محلی، به عنوان تجهیزات مناسب برای مناطق منفرد خاص هستند. با این حال، این سیستم های محلی به سیستمهای مرکزی متصل نیستند؛ اما هنوز هم بخشی از یک سیستم تهویه مطبوع کل ساختمان میباشند. انواع مختلفی از سیستم تهویه محلی وجود دارد:
