شیر سرویس
شیر سرویس (Service Valve) در سیستم‌های برودتی و تهویه مطبوع
مقدمه
در سیستم‌های تبرید و تهویه مطبوع، کنترل، جداسازی و سرویس‌دهی بخش‌های مختلف مدار، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. یکی از قطعات حیاتی که امکان این کار را برای تکنسین‌ها فراهم می‌کند، شیر سرویس (Service Valve) است. این قطعه کوچک اما کاربردی، نقش کلیدی در فرآیند شارژ مبرد، تخلیه، تست فشار و سرویس دوره‌ای دارد.
شیر سرویس معمولاً در ورودی و خروجی کمپرسور یا در بخش‌های حساس مدار نصب می‌شود و به تکنسین اجازه می‌دهد بدون نیاز به خاموش کردن کامل سیستم یا تخلیه کامل مبرد، عملیات سرویس و نگهداری را انجام دهد.
شیر سرویس چیست؟
شیر سرویس، یک شیر مکانیکی قابل تنظیم است که روی تجهیزات برودتی نصب می‌شود و امکان باز و بسته کردن مسیر جریان مبرد یا ایجاد دسترسی به داخل سیستم برای عملیات سرویس را فراهم می‌کند. این شیر معمولاً دارای چند پورت (ورودی، خروجی و پورت سرویس) است که به تکنسین اجازه می‌دهد ابزارهای اندازه‌گیری و تجهیزات شارژ را متصل کند.
وظایف اصلی شیر سرویس
• امکان شارژ مبرد در سیستم بدون نیاز به باز کردن مدار.
• تخلیه مبرد یا بازیافت آن در هنگام تعمیرات.
• اندازه‌گیری فشار سیستم با اتصال مانومتر به پورت سرویس.
• ایزوله کردن بخش‌هایی از مدار برای تعمیر یا تعویض قطعات.
• جلوگیری از هدررفت مبرد و کاهش هزینه‌های سرویس.
ساختار شیر سرویس
یک شیر سرویس استاندارد شامل اجزای زیر است:
• بدنه (Body): معمولاً از برنج یا فولاد ضدزنگ ساخته می‌شود.
• مغزی (Stem): بخش متحرک که مسیر جریان را باز یا بسته می‌کند.
• پورت سرویس (Service Port): محل اتصال مانومتر یا شلنگ شارژ.
• کپ (Cap): درپوش محافظ برای جلوگیری از نشتی و ورود آلودگی.
• اورینگ‌ها و واشرها: برای آب‌بندی و جلوگیری از نشت مبرد.
انواع شیر سرویس
بر اساس عملکرد
• شیر سرویس خط مکش (Suction Service Valve): نصب در ورودی کمپرسور.
• شیر سرویس خط دهش (Discharge Service Valve): نصب در خروجی کمپرسور.
• شیر سرویس خط مایع (Liquid Line Service Valve): نصب در خط مایع.
بر اساس طراحی
• دوپورت (Two-Way): شامل ورودی و خروجی.
• سه‌پورت (Three-Way): شامل ورودی، خروجی و پورت سرویس برای عملیات همزمان.
کاربرد شیر سرویس در سیستم‌های مختلف
• کولرهای گازی و اسپلیت‌ها: برای شارژ مبرد و تست فشار.
• چیلرها: جهت ایزوله‌سازی بخش‌های مختلف مدار.
• سردخانه‌های صنعتی: برای بازیافت مبرد و سرویس کمپرسورها.
• پکیج‌های روفتاپ: برای کنترل و پایش فشار سیستم.
استانداردهای مرتبط با شیر سرویس
• ANSI/ASHRAE 15: الزامات ایمنی سیستم‌های تبرید.
• EN 378: استاندارد اروپایی برای تجهیزات برودتی.
• UL Listed: تأییدیه ایمنی برای تجهیزات تحت فشار.
نکات مهم در انتخاب شیر سرویس
• سازگاری با نوع مبرد (R22، R134a، R404A، R410A و غیره).
• تحمل فشار کاری و فشار ترکیدگی.
• اندازه و نوع اتصال (لحیمی، دنده‌ای یا فلنجی).
• کیفیت آب‌بندی اورینگ‌ها و کپ.
طراحی مقاوم در برابر نشتی و خوردگی.
خطاها و مشکلات رایج در شیر سرویس
• نشتی از اطراف مغزی به علت خرابی اورینگ‌ها.
• ساییدگی رزوه‌ها به دلیل باز و بسته کردن‌های مکرر.
• شکستگی کپ پلاستیکی و افزایش احتمال نشتی.
• استفاده از ابزار نامناسب هنگام باز و بسته کردن.
نکات نگهداری و سرویس شیر سرویس
• استفاده از کپ فلزی یا برنجی برای آب‌بندی مطمئن‌تر.
• روغن‌کاری دوره‌ای مغزی برای جلوگیری از گیر کردن.
• بررسی منظم نشتی گاز با کف صابون یا تجهیزات الکترونیکی.
• تعویض اورینگ‌ها در صورت خشک‌شدن یا ترک‌خوردگی.
اهمیت شیر سرویس در بهینه‌سازی سیستم
شیر سرویس نه تنها فرآیند نگهداری و تعمیر سیستم‌های برودتی را آسان‌تر می‌کند، بلکه باعث:
• کاهش زمان سرویس.
• جلوگیری از اتلاف مبرد.
• افزایش ایمنی تکنسین‌ها.
• افزایش طول عمر تجهیزات.
چرا شیر سرویس را از گروه دماسازان بهین ویستا بخریم؟
• عرضه مستقیم شیرهای سرویس اصل و استاندارد از معتبرترین برندها.
• تنوع سایز و مدل برای کولرهای گازی خانگی تا چیلرهای صنعتی.
• کیفیت تضمین‌شده با استانداردهای جهانی (UL، CE، ASHRAE).
• قیمت رقابتی به دلیل حذف واسطه‌ها.
• مشاوره تخصصی رایگان جهت انتخاب شیر مناسب برای پروژه شما.
• موجودی دائمی برای تحویل سریع در پروژه‌های بزرگ و کوچک.
• پشتیبانی پس از فروش شامل آموزش استفاده، سرویس و نگهداری.
• تجربه طولانی در صنعت تهویه و تبرید برای اطمینان از انتخابی مطمئن.
